ต่อชีวิตให้ผักตบชวาและครามสกลนคร

กระเป๋าสตรีจากผักตบชวาต่อผ้าคราม (Water Hyacinth Bag)

นับเป็นนวัตกรรมที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เป็นวัสดุในงานผลิตภัณฑ์เพื่อสิ่งแวดล้อมโดยกลุ่มแม่บ้านตำรวจสกลนครใช้วัสดุธรรมชาติ ผักตบชวามาแปรรูปเพื่อส่งเสริมมีรายได้เพิ่ม และยังช่วยลดการเน่าเสียของน้ำ ลดการกีดขวางทางระบายน้ำ  

ปัจจุบันผลิตภัณฑ์กระเป๋าจากผักตบชวาที่เคยได้รับความนิยม และสร้างรายได้เป็นอย่างดี แต่ในอดีตกลับได้รับความนิยมลดน้อยลง ซึ่งสาเหตุหลักเกิดจากการอิ่มตัวเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ โดยเฉพาะข้อจํากัดในด้านรูปแบบของตัวกระเป๋าเอง จะพบว่า รูปแบบที่ทําการผลิตอยู่นั้นยังคงเป็นรูปแบบเดิมๆ ไม่ค่อยมีรูปแบบใหม่ๆ ที่จะเป็นทางเลือกให้กับผู้บริโภคมากนัก ทําให้กลุ่มแม่บ้านตำรวจสกลนครร่วมกันคิดค้นพัฒนาผลิตภัณฑ์กระเป๋าผักตบชวาด้วยานสานผ้าฝ้ายย้อมครามทอมือ ผ้าฝ้ายย้อมครามถือเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สืบทอดมาจากบรรพบุรุษที่ได้รับการถ่ายทอดกันมาแต่ครั้ง ปู ย่า ตา ยาย โดยการทอผ้าด้วยมือไว้ใช้เองและเป็นเอกลักษณ์ของชาวสกลนคร เน้นการทำมือทุกกระบวนการผลิต ผ่านเทคนิคการย้อมสีคราม (สีย้อมธรรมชาติ)ที่มีเอกลักษณ์เฉพาะสำหรับชาวสกลนคร 

เริ่มตั้งแต่การเลือกใบคราม อายุพอดีและอยู่ในสภาพใบสด ดังนั้นจะต้องเก็บใบครามอายุประมาณ 3-4 เดือน ในตอนเช้ามืดก่อนน้ำค้างแห้ง และแช่น้ำปริมาณท่วมใบครามพอดีทันที และแช่ประมาณ 18-24 ชั่วโมง หากใช้เวลาแช่มากหรือน้อยกว่านี้จะได้ปริมาณสีครามน้อยกว่า การแช่ใบครามสดในน้ำไม่ใช่แช่ให้สีครามละลายน้ำดังเช่นการต้มเปลือกไม้ แต่แช่ให้สารเคมี 2 ชนิดในใบครามสดทำปฏิกิริยากันเกิดเป็นสีครามที่ละลายน้ำได้

ถ้าใบครามแห้งสารเคมีชนิดหนึ่งในใบครามเสียสภาพธรรมชาติ ไม่สามารถเกิดปฏิกิริยากับสารอีกชนิดหนึ่งได้ ดังนั้นถ้าปล่อยให้ใบครามแห้งก่อนแล้วนำมาแช่น้ำจะไม่ได้สีครามในน้ำแช่ เช่นเดียวกันกับการต้มใบครามก็ไม่ได้สีครามเช่นกัน เราสามารถย้อมผ้าในสีครามในน้ำแช่หรือที่เรียกว่าน้ำครามได้ แต่ต้องทำอย่างรวดเร็วแข่งกับอากาศ เพราะสีครามในน้ำแช่เป็นสารที่ทำปฏิกิริยากับอากาศได้ดีกลายเป็นสีครามสี น้ำเงินซึ่งไม่ละลายน้ำ ไม่สามารถซึมเข้าเกาะจับเนื้อในของใยฝ้ายได้